Το Δέντρο της Ζωής

Η Βελανιδιά σύμβολο του δάσους

Ένα ταξίδι... Από την ιερή βελανιδιά του Διός της Ελληνικής Παράδοσης όπου κατοικούσαν οι νύμφες Αμαδρυάδες, στην κοσμική φλαμουριά (αναφέρεται και ως δρυς) του Σκανδιναβικού Μύθου (Yggdrasil) και στις δρύες των περίφημων Δρυίδων του Κέλτικου Κόσμου. Και από την παράδοση την παλιά, στις βελανιδιές των πολλών διάσπαρτων ξωκλησιών και ιερών τόπων, των λαϊκών παραδόσεων/ δοξασιών του σήμερα (π.χ. καλικάντζαροι που προσπαθούν να κόψουν το κοσμικό δέντρο που συγκρατεί τη γη, το οποίο παραπέμπει σε βελανιδιά), αλλά και στο μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει για την οικολογική της αξία, την προστασία και την ορθή διαχείρισή της. Ένα ταξίδι στον χρόνο... Ταξίδι για την επανακάλυψη των ριζών μας και την επαναπροσέγγιση ενός βασικού συμβόλου της σύζευξης Γης και Ουρανού, προς επαναπροσδιορισμό της σχέσης του Ανθρώπου με τo Περιβάλλον. Η βελανιδιά (δρυς), ως Κοσμικό Δέντρο, αποτελεί έκφραση της Χωρικής Τάξης και Οργάνωσης ενάντια στην Αταξία του Σύμπαντος και συνάμα αποτελεί τον συνδετικό κρίκο παρελθόντος και παρόντος, φυσικού και υπερφυσικού, πραγματικότητας και φαντασίας.

"Απ' το χάραμα, στης Μάνινας το τεμάχι, ένας κόσμος ολόκληρος παρέα με όλα τα μπαγκάζια, έδινε τον αγώνα του... Ζωντάνευε το δάσος από τούτο το ανθρώπινο μελισσολόι, που πάλευε για να ζήσει. Οι Αμαδρυάδες έμεναν ξάγρυπνες τα βράδια, σχολιάζοντας μεταξύ τους αυτά που έβλεπαν, και ψιλοκοσκινώντας αυτά που άκουγαν ολημερίς. Οι Δρυάδες σταμάταγαν το χορό τους και το χαρούμενο νυκτερινό αλαλόϊσμα, για μην ξυπνήσουν εκείνο το αποκαμωμένο ανθρωπομάνι. Πάταγαν στα νύχια μην διακόψουν το όνειρο, εκείνο το ανακάτεμα της πραγματικότητας με τον μύθο, που τους ταξίδευε πέρα απ' του θνητού το βίωμα. Η αρμονία της φύσης σε όλο της το μεγαλείο". 

Η ηρωοποίηση τόσο του Τευτονικού δάσους, όσο και του χριστιανού ιππότη που σχεδόν απευθύνει χαιρετισμό προς το δράκο (ενώ, συνήθως, ο ιππότης μάχεται τον δράκο που φυλάει το πολυπόθητο έπαθλο). Έργο που αποτέλεσε πρωτοπορία στην εποχή του, συμβολίζοντας ίσως τον εξευγενισμό του δάσους ως αγριότοπου.

Στους ευρωπαϊκούς μύθους, το ηλιακό ξίφος / λόγχη (ως γεννήτωρ πολιτισμού) βγαίνει από την κοσμική βελανιδιά για να σκοτώσει τους δράκους της γης… Σήμερα, αν και οι δράκοι εγκατέλειψαν εθελουσίως τη γη, αν και τα ξίφη εξορίστηκαν σε μακρινές ιστορίες και μαγικά παραμύθια, οι βελανιδιές δεν έχασαν ούτε τη μεγαλοπρέπεια, ούτε την ιερότητά τους. Και, πάνω απ' όλα, δεν έχασαν την λάμψη τους, κατακρατώντας το φως του ήλιου... Ο καταλυτικός τους ρόλος, όπως και γενικότερα ο ρόλος του δάσους, διαφυλάχτηκε μέσω της Τέχνης.

Είθε το Κοσμικό Δέντρο της Ζωής, είτε ως βελανιδιά, είτε ως ελιά, είτε ως Δέντρο των Χριστουγέννων, να μας φωτίζει... να ξαναβρούμε το δρόμο, μέσα από μια αδιάκοπη πορεία Πολιτισμικής Αναγέννησης --το μόνο αντίδοτο στη σημερινή (πολιτισμική) Κρίση! Ακόμα και από τα παραμύθια...

Ευάγγελος Παυλής (Ξίφος και Πένα)

• O πίνακας: Albrecht Altdorfer (1510) “Saint George and the Dragon”
• Το απόσπασμα: του Πάνου Κοτίνου από το περιοδικό "η βελανιδιά" που εκδίδει ο Σύλλογος Φίλων της Βελανιδιάς και του Περιβάλλοντος «η αμαδρυάδα».
• Το τραγούδι: ως μουσική υπόκρουση, το υπέροχο και διδακτικό "The Trees" των Rush.