Σε όλο και σημαντικότερα τμήματα του πληθυσμού παρατηρείται ανάπτυξη μιας σαφούς αντιδράσεως... με την αποστασιοποίηση στους θεσμούς, την περιφρόνηση της πολιτικής τάξεως στο σύνολό της και την εκδήλωση μιας όλο και βαθύτερης απάθειας έναντι όσων αφορούν τη δημόσια ζωή.
Αυτό το θλιβερό θέαμα προκαλεί ανησυχίες, όχι μόνο στους θεωρητικούς του φιλελεύθερου πλουραλισμού, αλλά και σε όλους εκείνους που πιστεύουν ότι ο πνευματικός πλούτος και η πνευματική δημιουργικότητα των εθνών και των λαών εκφράζεται κατά πρώτον στην ικανότητα συμμετοχής τους στην οικοδόμηση ενός κοινού πεπρωμένου και διαμορφώσεώς τους σε ειδικά υποκείμενα έχοντα συνείδηση της ιστορίας τους.
...η κοινωνική διαμάχη δεν περιορίζεται πλέον εντός του πλαισίου των παραδοσιακών συλλογικών πρωταγωνιστών (κόμματα, συνδικάτα) παρά πλήττει και κάθε πολίτη ατομικά θεωρούμενο, ωθώντας τον προς μια σειρά διεκδικήσεων (μισθών, κοινωνικής ασφαλίσεως, διοικητικών εγγυήσεων, επαγγελματικής καταστάσεως κλπ) οι οποίες οδηγούν όλο και περισσότερο προς την ατομικότητα και απαλείφουν από τις συνειδήσεις την ιδέα του συλλογικού συμφέροντος, του «κοινού αγαθού» που υπερβαίνει τα ατομικά συμφέροντα...
...οι φιλελεύθερες διευθύνουσες τάξεις επιβεβαίωσαν την υπεροχή της οικονομίας έναντι της πολιτικής και παραμέλησαν εντελώς τα προβλήματα εθνικής ταυτότητας, πολιτιστικής ανεξαρτησίας, λαϊκής κυριαρχίας και εντάξεως των μαζών στο Κράτος.
...Δεδομένου ότι η καταναλωτική κοινωνία προκαλεί αύξηση ταυτόχρονη της προσδοκίας και των απαιτήσεων κάθε τομέως, αύξηση μη δυναμένη να ρυθμισθεί μόνο με τους μηχανισμούς του «ανταγωνισμού» ή της αγοράς (το «αόρατο χέρι» που επικαλείται ο Άνταμ Σμίθ), τα καθεστώτα που εφαρμόζουν οι ιδεολογικές συνταγές του φιλελευθερισμού είναι κατ’ ανάγκη καταδικασμένα σε αδιέξοδο.
...τα νέα κοινωνικά κινήματα φαίνονται να προαναγγέλουν ένα πολιτικό σενάριο όπου τα φαινόμενα της αλληλεγγύης θα επανεύρισκαν τον κεντρικό ρόλο που τους είχε αφαιρέσει η φιλελεύθερη ατομικιστική φιλοσοφία. Αυτά τα νέα κινήματα συνιστούν την έκφραση αναγκών μεταϋλιστικών. Παρακινούν σε στράτευση κατ’ αρχήν πολιτιστική, η οποία διασχίζει τους κοινωνικούς διαχωρισμούς που οι συντηρητικές και νεοκορπορατιστικές πολιτικές των κυβερνήσεωνή των lobbies θα ήθελαν να διατηρήσουν, αν όχι να ενισχύσουν.
...Το κοινό έργο που οικοδομείται μπροστά στα μάτια μας είναι, κατ’ αρχήν, μια επιχείρηση ομογενοποιήσεως και εξουδετερώσεως όλων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων προς όφελος πραγματικό και αποκλειστικό της ποσότητας των καταναλώσιμων αγαθών η οποία αυξάνεται. Αυτής της επιχειρήσεως το ιδεολογικό επικάλυμμα διασφαλίζουν οι πανταχού παρόντες και πανίχυροι οργανωτικοί μηχανισμοί της Κουλτούρας και Επικοινωνίας.
...Το πρωταρχικό μέλημα στην οργάνωση και χειραγώγηση της κουλτούρας των μαζών από τις οικονομικές και πολιτιστικές εξουσίες είναι προφανώς η δημιουργία απολύτως απατηλών ισοτήτων και η άρνηση κάθε δυνατότητας αναφοράς σε αξίες διαφορετικές από εκείνες της αποδόσεως. Αυτό που χρειάζονται οι βιομηχανικές κοινωνίες για να συνεχίσουν να αυξάνονται κατακλύζοντας τον κόσμο με τα προϊόντα τους και ακινητοποιώντας την ιστορία, είναι να μην υπάρχει πλέον παρά ένας μόνο κόσμος, να συγχωνευθούν οι πολλαπλοί και ποικίλοι κόσμοι των κοινωνικών τάξεων, των επαγγελμάτων, των ηλικιών και των ανθρωπίνων πολιτισμών σε ένα μοναδικό αδιαφοροποίητο μείγμα παραγωγών – καταναλωτών.
Η Δυτικοποίηση του κόσμου. (Μάρκο Τάρκι, Σερζ Λατούς, Αλαίν Καγιέ, Κλωντ Καρνού, Φερντινάν Τενίς) Εκδόσεις Ελεύθερη Σκέψις, Αθήνα 1990.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου