Λυκώρεια: Κεχρί. Ένα αρχαίο δημητριακό... όχι μόνο για τους παπαγάλους!

Πριν το ρύζι γίνει τόσο βασική τροφή στην Ασία, το κεχρί ήταν το βασικό σιτηρό ήδη από το 8.300 π.χ. Στην Ινδία χρησιμοποιείται για την παρασκευή ενός παραδοσιακού επίπεδου ψωμιού, σε ένα μεγάλο μέρος της Αφρικής φτιάχνουν έναν θρεπτικό χυλό με το κεχρί, ενώ γνωστή είναι και η μπύρα του. Το αρχαιότατο κεχρί έχει την δυνατότητα να καλλιεργείται σε άγωνα και άνυδρα εδάφη γιαυτό και στην Αφρική είναι πολύ διαδεδομένο από την εποχή της αρχαίας Αιγύπτου! Το κεχρί εμείς στην Ευρώπη το γνωρίζουμε σήμερα από τη βόρεια Αφρική, ιδιαίτερα από την Αιθιοπία, ωστόσο καλλιεργούνταν και στην αρχαία Ελλάδα, ιδιαίτερα για την παρασκευή ψωμιού. Αποτελεί καλή πηγή φυτικής πρωτεΐνης, ενώ είναι πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ιδιαίτερα νιασίνη, φυλλικό οξύ και Β6. Είναι πλούσιο σε σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο, κάλιο, χαλκό και ψευδάργυρο, ενώ δεν περιέχει γλουτένη. Πρόκειται για το έκτο πιο σημαντικό σιτηρό στον κόσμο με επικρατέστερες περιοχές κατανάλωσης την Αφρική και την Ασία ακόμα και σήμερα, αφού οι μοντέρνοι δυτικοί προτιμούν τις ποικιλίες του κεχριού να τις χρησιμοποιούν περισσότερο σαν ζωοτροφές. Μια τέτοια τροφή όμως που μπορεί να προσφέρει τόσα στην υγεία μας δεν είναι κρίμα να την δίνουμε μόνο τροφή στα πουλιά;

Το κεχρί είναι ένα δημητριακό χωρίς γλουτένη με υψηλή αντιοξειδωτική δράση και υψηλή περιεκτικότητα σε μαγνήσιο, ένα μέταλλο που βοηθά στην διατήρηση της σωστής λειτουργίας των μυών και των νεύρων. Λίγες έρευνες είχαν γίνει μέχρι πρόσφατα σχετικά με την διατροφική του αξία ή τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει στην υγεία μας. Όμως τελευταία οι ερευνητές ανακάλυψαν πως η κατανάλωση του μπορεί να ελέγξει τον διαβήτη, πως έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση και προχωρώντας τις έρευνες τους διαπίστωσαν πως πρόκειται για μια παραμελημένη και ξεχασμένη super τροφή.

Στο Πανεπιστήμιο Newfoundland του Καναδά, μια ομάδα βιοχημικών ανέλυσαν την αντιοξειδωτική δραστηριότητα και το περιεχόμενο σε φαινόλες των διαφόρων ποικιλιών κεχριού. Όλες οι ποικιλίες είχαν μεγάλη αντιοξειδωτική δράση με την ποικιλία "kodo" να έχει την μεγαλύτερη.

Επιστήμονες στην Σεούλ της Νοτίου Κορέας σε μελέτη τους προκάλεσαν σε πειραματόζωα υπερλιπιδαιμία, ταΐζοντας τα για 8 εβδομάδες με τροφές υψηλές σε λιπαρά. Στην συνέχεια τα χώρισαν σε ομάδες ακολουθώντας διαφορετική διατροφή για την κάθε ομάδα με ρύζι, σόργο και κεχρί για τις επόμενες 4 εβδομάδες. Στο τέλος της μελέτης, η ομάδα που κατανάλωνε το κεχρί είχε σημαντικά μειωμένα τα ποσοστά των τριγλυκεριδίων όπως και τα επίπεδα της C αντιδρώσας πρωτεΐνης (πρωτεΐνη του αίματος, τα επίπεδα της οποίας αυξάνονται σε περίπτωση φλεγμονής). Κατέληξαν λοιπόν στο συμπέρασμα πως το κεχρί είναι χρήσιμο στην πρόληψη καρδιαγγειακής νόσου.

Ο διαβήτης είναι μια ασθένεια που αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς παγκοσμίως και οι επιστήμονες προσπαθούν να ενημερώσουν και να ευαισθητοποιήσουν τους ανθρώπους σχετικά με το ποιες τροφές πρέπει να καταναλώνουν και ποιες να αποφεύγουν προκειμένου να μειώσουν τον κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου. Μέσα στην λίστα με τις προτεινόμενες τροφές βρίσκεται και το κεχρί.

Επιστήμονες στο πανεπιστήμιο Sri Venkateswara της Ινδίας μελέτησαν την επίδραση του κεχριού σε διαβητικά πειραματόζωα και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως υπήρξε πτώση της γλυκόζης στο αίμα κατά 70%, ενώ στα φυσιολογικά πειραματόζωα δεν υπήρξε καμία μεταβολή της γλυκόζης. Επίσης τα πειραματόζωα που τρέφονταν με κεχρί είχαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα σε τριγλυκερίδια, σε ολική χοληστερόλη, ενώ υπήρξε αύξηση της "καλής" HDL χοληστερόλης.

Οι φύτρες από κεχρί χρησιμοποιούνται ευρέως στην Ινδία σαν μια εύπεπτη και θρεπτική τροφή απογαλακτισμού για τα μωρά, αλλά και σαν μια ελαφριά τροφή για τους ηλικιωμένους. Σε μελέτες που έγιναν στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Ερευνών στο Mysore της Ινδίας, έγιναν συγκρίσεις στις αλλαγές που συμβαίνουν κατά την διάρκεια της ανάπτυξης των φύτρων του κεχριού, του σιταριού και του κριθαριού. Βρήκαν λοιπόν πως στο κεχρί υπήρξε μια αύξηση του σιδήρου κατά 300%, του μαγγανίου 17%, όμοια ήταν τα επίπεδα του ασβεστίου και χαλκού, ενώ υπήρξε μικρή μείωση του ψευδαργύρου.

Πρόκειται για μια τροφή με αλκαλική δράση για τον οργανισμό που εκτός από όλες τις παραπάνω ιδιότητες, μπορεί να διατηρεί το έντερο υγιές αφού ταΐζει τα φιλικά βακτήρια του. Επιπλέον προσφέρει ενυδάτωση στο έντερο που διευκολύνει στην σωστή λειτουργία του.

Το κεχρί ωριμάζει σε 65 ημέρες, γρηγορότερα από κάθε άλλο δημητριακό και έχει την μικρότερη απαίτηση για νερό, πράγμα που το κάνει και μια φιλική για τον πλανήτη τροφή. Μπορείτε να το προσθέσετε σε σούπες, να το βράσετε σκέτο και να το βάλετε σε σαλάτες, να το βράσετε μαζί με την βρώμη για ένα δυνατό πρωινό, ή να το βράσετε το μόνο του και να το σερβίρετε συνοδευτικά αντί για ρύζι ή πουρέ πατάτας. Οι ιδανικές αναλογίες είναι : 1 κούπα κεχρί, 2½ κούπες νερό. Προσθέτετε στο νερό που βράζει το κεχρί χαμηλώνετε την φωτιά ή την κλείνετε και τελείως και με σκεπασμένο το καπάκι το κεχρί θα είναι έτοιμο μετά από 30 λεπτά περίπου. Μπορείτε επίσης να το αλέσετε και να το προσθέσετε σαν αλεύρι στη συνταγή του ψωμιού σας.
Κροκέτες από κεχρί. Σπιτική μπύρα από κεχρί. Ψωμί από κεχρί.

Μία "υπερτροφή" για τα μωρά

Θα βρείτε το κεχρί σε καταστήματα βιολογικών προϊόντων. Μία συσκευασία μισού κιλού κοστίζει 2-2,50 ευρώ. Το κεχρί είναι προτιμότερο να σερβιριστεί στα μωρά σαν κρέμα, μαγειρεμένο με νερό και κομματάκια ή πουρέ φρούτου (π.χ. μήλο, αχλάδι, μπανάνα...) ή με λαχανικά (αυτά που είναι ανεκτά από το μωρό). Ο χρόνος βρασμού του είναι 20 λεπτά. Στη συνέχεια, μπορείτε να το «χτυπήσετε» στο μπλέντερ μαζί με τα υπόλοιπα υλικά.

Νιφάδες κεχριού

Ψωμί από κεχρί

Στην αγορά πλέον υπάρχει πληθώρα από μπύρες χωρίς γλουτένη, οι οποίες παρασκευάζονται από κεχρί και σόργο. Στην Αφρική η μπύρα από κεχρί παρασκευάζεται και παραδοσιακά στις αυλές των σπιτιών.