Τζορντάνο Μπρούνο: ένα σύμβολο του ελεύθερου πνεύματος.

Στη μνήμη ενός σπουδαίου ελεύθερου πνεύματος, του Giordano Bruno, που κάηκε στην πυρά στη Ρώμη 414 χρόνια από σήμερα, στις 17 Φεβρουαρίου του 1600. Ένας ήρωας της ελεύθερης σκέψης σε καιρούς σκοτεινούς, ο οποίος με την δύναμή του απέδειξε ότι οι άνθρωποι θυσιάζονται μα το φρόνημα και οι ιδέες μπορούν να νικήσουν την παντοδύναμη εξουσία κάθε εποχής.

To μνημείο του Τζορντάνο Μπρούνο
στο σημείο που κάηκε στην Ρώμη.

Για την αντισυμβατική του σκέψη και το θάρρος του να διδάσκει επίμονα και αγωνιστικά την αλήθεια, ο Giordano Bruno υπέστη επτά ετών δοκιμασία στα χέρια της ρωμαϊκής Ιεράς Εξέτασης. Κυνηγήθηκε σε όλη την Ευρώπη, κρύβονταν σε φίλους και δίδασκε σε σχολές χρησιμοποιώντας ψεύτικα ονόματα και τελικά συνελήφθη και βασανίστηκε στα μπουντρούμια του Βατικανού σε σημείο παράνοιας. Μετά από επτά χρόνια βασανιστηρίων και απομόνωσης, είχε ξεχάσει να μιλάει και είχε γίνει σχεδόν ένα κτήνος. Παρ' όλ' αυτά μέσα σε δύο μέρες βρήκε την δύναμη να επανέλθει σε πλήρη διαύγεια πνεύματος για να υπερασπιστεί τον εαυτό του στη δίκη χωρίς εκπροσώπηση και κυρίως για να φανεί νικητής στους δικαστές του. Κατηγορήθηκε για αίρεση για πολλούς λόγους, συμπεριλαμβανομένων των αιτιάσεών του ότι η γη γυρίζει γύρω από τον Ήλιο, τα άστρα είναι άλλοι ήλιοι, όπως ο δικός μας, ότι είναι σε τροχιά γύρω τους πλανήτες, ότι αυτοί οι πλανήτες είναι πιθανόν να κατοικούνται από νοήμονα όντα, ότι η ίδια η γη είναι ένας πλανήτης, και ότι το σύμβολο του σταυρού ήταν γνωστό στους αρχαίους Αιγυπτίους. Πέρα από αυτά όμως για τα οποία κατηγορήθηκε, ο Bruno ήταν μία μεγαλοφυΐα της παγκόσμιας φιλοσοφίας. Μιλούσε ανοικτά για επιστημονικά και θεολογικά θέματα που είναι ασύλληπτα για εμάς σήμερα: ψυχή, άπειροι κόσμοι, παράλληλα σύμπαντα, χώρος και χρόνος, την νοητική ρίζα και την φύση του κόσμου, την προϊστορία του πλανήτη μας, την ελληνική μυθολογία... Ο Bruno ήταν Αλχημιστής και εσωτεριστής, μα για τα ιδεολογικά ρεύματα που κυριάρχησαν τότε στην εκκλησία ήταν σίγουρα ένας επικίνδυνος και "μάγος".

Από το πρωί της 17ης Φεβρουαρίου 1600, ο Bruno ντυμένος με ένα λευκό πουκάμισο, μεταφέρθηκε στο Campo de Fiori, μια μικρή πλατεία κοντά στο ρωμαϊκό Πάνθεον. Εκεί, δέθηκε σε ένα ξύλινο κοντάρι γύρω από το οποίο στοίβαξαν σανίδες. Μέχρι την τελευταία του στιγμή αρνήθηκε να αποκηρύξει όσα πίστευε και στάθηκε ηρωικά μπροστά στον θάνατο: "Πεθαίνω ως πρόθυμος μάρτυρας και η ψυχή μου θα ανέλθει με τον καπνό ως τον παράδεισο." λέγεται ότι δήλωσε όταν η φωτιά άναψε γύρω του. Ένας νεαρός προτεστάντης, ο Gaspar Schopp, ο οποίος πρόσφατα είχε ασπαστεί τον καθολικισμό και έτσι απολάμβανε την εύνοια του Πάπα, ήταν αυτόπτης μάρτυρας στην καύση, και ανέφερε ότι "όταν η εικόνα του Σωτήρος μας προτάθηκε μπροστά του πριν από το θάνατό του [ο Bruno] θυμωμένα την απέρριψε αποστρέφοντας το πρόσωπό του". Η αλήθεια είναι ότι ένας Δομινικανός μοναχός είχε προσπαθήσει να κολλήσει ένα σταυρό στο πρόσωπό του Bruno, ενώ αυτός υπέφερε στις φλόγες. Είναι συγκλονιστικό το ότι, ακόμη και όταν τα πόδια του, ήταν σχεδόν απανθρακωμένα μέχρι το κόκαλο, αυτός συγκέντρωσε για άλλη μια φορά αρκετή δύναμη για να γυρίσει το κεφάλι του... Ο Giordano Bruno έγινε το σύμβολο του ελεύθερου πνεύματος.