Ο Άνθρωπος της θείας Φύσης

Ο Δυτικός πολιτισμός και όλες του οι σύγχρονες εκφάνσεις, βλέπει την φύση σαν ένα πεδίο που ο άνθρωπος πρέπει να νικήσει, και να της επιβληθεί. Ανταγωνισμός. Το σύμβολό μας είναι το ρολόϊ, η τεχνολογία της ταχύτητας. Οι παραδοσιακοί πολιτισμοί όμως, έβλεπαν την φύση σαν ένα πεδίο που έπρεπε να κατανοήσουν για να ολοκληρωθεί η ανθρώπινη ύπαρξη μέσα από αυτή. Και αυτή η ανάγκη εκφράζονταν μέσω της τέχνης. Η ανάγκη της τεχνολογίας υπήρχε, αλλά σε δεύτερη μοίρα (ως μέσον ζωής και όχι ως μέσον ελέγχου της φύσης) και αυτό ένας δυτικός άνθρωπος σήμερα αδυνατεί να το ερμηνεύσει.

Σήμερα... αντιλαμβανόμαστε τα αποτελέσματα μιας προβληματικής σχέσης με την φύση αλλά όχι και τις αιτίες. Κι έτσι συνεχίζουμε στην αδιέξοδη προσπάθεια να την ελέγξουμε ή στο συμπέρασμα ότι πρέπει απλά να την διαχειριστούμε διαφορετικά για να μην πάθουμε οικολογική καταστροφή. Όμως η κοσμοθέασή μας, η ψυχή του πολιτισμού μας, δεν άλλαξε. Χαρακτηριστικό είναι ότι τέχνη δεν υπάρχει πια στην καθημερινή μας ζωή. Είναι κάτι περιττό αφού δεν εξυπηρετεί πρακτικά κάτι. Θέλουμε να "κατακτήσουμε" το διάστημα, αλλά δεν γνωρίζουμε ούτε την ίδια μας την γη και πολύ περισσότερο την έχουμε καταστρέψει... Αντικαταστήσαμε το Είμαι με το Έχω. Χάσαμε τον υπερβατικό Άνθρωπο, για έναν άνθρωπο εφήμερο και αναλώσιμο, όπου όλα περιστρέφονται γύρω από την ικανοποίηση των υλιστικών του αναγκών. Η αντίληψή μας όμως για την φύση αντανακλάται στην αντιμετώπιση του ίδιου μας του εαυτού. Ο ανταγωνισμός μας δηλαδή με την φύση, ήταν ανταγωνισμός με τον ίδιο μας το εαυτό τόσα χρόνια, αλλά εμείς δεν το βλέπαμε!

Σήμερα ο πολιτισμός μας, οδηγείται σε υπαρξιακό αδιέξοδο. Γιατί χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε πολεμούσαμε τον εαυτό μας. Ο πολιτισμός μας έχει πεθάνει ψυχικά, γιατί έχουμε γκρεμίσει τον εσωτερικό μας ναό και υψώσαμε ένα εμπορικό κέντρο.
Και έτσι σήμερα με τα πρώτα οικονομικά προβλήματα καταρρέουμε. Γιατί όλα τα είχαμε στηρίξει δυσαρμονικά εκεί. Η δυσαρμονία φαίνεται παντού στον σημερινό πολιτισμό. Κι αν αγωνιστούμε για καλύτερη οικονομία, καλύτερο κράτος, για όλο και περισσότερα χρήματα και υλική ευδαιμονία; Και πάλι δεν είμαστε ευτυχισμένοι. Έχουμε πολλά προϊόντα που φορτίζουμε αλλά εμείς δεν είμαστε ποτέ πλήρεις. Έχουμε ξεχάσει να φορτίσουμε τον εαυτό μας! Οι μπαταρίες μας είναι πεσμένες και δεν ξέρουμε γιατί! Ο άνθρωπος χρειάζεται κι αυτός φόρτιση από την μεγάλη ενέργεια του κόσμου, αλλά εμείς αυτό το ξεχάσαμε στους φρενήρεις ρυθμούς του σύγχρονου πολιτισμού ή το αποκαλέσαμε απαξιωτικά... "παγανισμό" και το στείλαμε στο παρελθόν. "Ανάπτυξη για την ανάπτυξη είναι η ιδεολογία του καρκινικού κυττάρου" έγραφε πολύ εύστοχα ο Edward Abbey. Και όμως... ανάμεσα στο πλήθος των ντοπαρισμένων ανθρωποειδών που τρέχουν όλο και πιο βιαστικά σ' έναν φαύλο κύκλο αυτοκαταστροφής, υπάρχουν κάτι παράξενοι άνθρωποι που τους αρέσει η απομόνωση. Μήπως ο αθεϊσμός και ο δογματικός ορθολογισμός της εποχής μας, δεν μπορούν να ερμηνεύσουν απόλυτα την φύση του "τρελού" ανθρώπου; Γιατί έχουμε αυτή την ανάγκη; Μερικές φορές θέλουμε να κάτσουμε στην παραλία μόνοι μας και να κοιτάμε τον ορίζοντα. Μας αρέσει να καθόμαστε μόνοι μας μέσα στο δάσος. Έτσι απλά χωρίς λόγο. Δεν ξέρουμε γιατί, αλλά τότε νοιώθουμε ευτυχισμένοι... και εκεί νοιώθουμε πλήρεις. Διαπιστώνουμε με έκπληξη ότι εκεί ο χρόνος μετρά διαφορετικά. Μπορεί και να σταματά! Έχουν περάσει ώρες, μα το συμβατικό ρολόϊ έχει μετρήσει μόνο δέκα λεπτά! Επικοινωνούμε με τον εαυτό μας. Βρίσκουμε την ομορφιά στα πιο απλά πράγματα. Επαναφόρτιση! Όλο αυτό δεν είναι τίποτε άλλο από μια εμπειρία του ιερού και μας κάνει να υποψιαζόμαστε ότι υπάρχει μια παράξενη σπίθα εκεί μέσα που επιβιώνει ακόμα... ότι ο άνθρωπος είναι ένα βαθιά θρησκευτικό ον και έχει ανάγκη από έναν ναό για να επικοινωνήσει με τον ανώτερο εαυτό του. Και για εμάς, ναοί μας είναι οι ψηλές κορφές και σπίτι μας τα δάση. Εκεί υπάρχουμε πραγματικά. Στην ενότητα με την φύση. Την δική μας φύση. Το σύμβολο ενός Παραδοσιακού πολιτισμού είναι το Όρος. Όχι η ταχύτητα, αλλά η αιωνιότητα. Ο άνθρωπος του μυθικού χρόνου που βλέπει από υψηλότερη διάσταση τον συμβατικό χρόνο να εκτείνεται από το παρελθόν στο μέλλον.

Ας αναρωτηθούμε σήμερα... Ποιές είναι οι αληθινές μας ανάγκες; Μία "συμφιλίωση" με την φύση σημαίνει συμφιλίωση με τον εαυτό μας. Κανένα σύστημα δεν μπορεί να μας δώσει λύσεις αν ο άνθρωπος δεν αλλάξει κοσμοθέαση και δεν στραφεί αληθινά προς το εσωτερικό του κέντρο. Από αυτό το κέντρο, που ταυτίζεται με την εσωτερική μας κορυφή, τότε θα λάμψει ο εκτυφλωτικός ήλιος ενός Νέου Ανθρώπου κι ενός Νέου Πολιτισμού. Θα χάσουμε αν επιμένουμε να μην κατανοούμε που είναι το πεδίο της μάχης: είναι σε όλο τον κόσμο και στην καρδιά του κάθε ανθρώπου.

Δ.Τ.